Θέμα χρόνου είναι να βγουν στον αέρα οι προκηρύξεις αναπτυξιακών δράσεων στις αγροτικές περιοχές στο πλαίσιο του Μέτρου 19 για το Leader συνολικού προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ. Αφορούν, κυρίως, ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, στη βιοτεχνία, στην οικοτεχνία και τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα με επιχορήγηση έως 600.000 ευρώ και θα προκηρυχθούν από τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ). Το ποσοστό ενίσχυσης μπορεί να φτάσει μέχρι και το 65% και σκοπός των εν λόγω δράσεων είναι η ανάδειξη και η ενίσχυση των αγροτικών περιοχών.

Σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις δημόσιου χαρακτήρα με ποσοστό ενίσχυσης έως 100%, όπως για παράδειγμα υποδομές μικρής κλίμακας (ύδρευση, αποχέτευση, οδοποιία), δημιουργία, βελτίωση ή επέκταση τοπικών βασικών υπηρεσιών για τον αγροτικό πληθυσμό (παιδικοί σταθμοί, αγροτικά ιατρεία), πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.λπ., έχουν στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των αγροτικών περιοχών. Και στα εν λόγω έργα ο ανώτατος προϋπολογισμός ορίζεται στις 600.000 ευρώ, με εξαίρεση τα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, που μπορεί να ανέλθει έως και τα 2 εκατ. ευρώ.

Σε όλη την Ελλάδα έχουν εγκριθεί συνολικά 52 Τοπικά Αναπτυξιακά Προγράμματα που θα χρηματοδοτηθούν από πόρους του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Το Μέτρο αφορά δικαιούχους τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα αλλά και άλλους φορείς, οι οποίοι μπορούν να υλοποιούν έργα σύμφωνα με το σκοπό λειτουργίας τους.

Στόχος των Leader είναι επενδύσεις που θα δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία στις περιοχές παρέμβασης και θέσεις εργασίας με βασικούς πυλώνες την καινοτομία, στη δημιουργία cluster επαγγελματιών, στη διασύνδεση της τοπικής παραγωγής με το τοπικό τουριστικό προϊόν, στη μεταποίηση των παραγόμενων προϊόντων, στην οικοτεχνία, στην εφαρμογή διατοπικών και διακρατικών Το ποσοστό ενίσχυσης στα προγράμματα Leader μπορεί να αγγίξει το 65%, για ιδιωτικές επενδύσεις σχεδίων συνεργασίας, στη δημιουργία νέων τοπικών αγορών κ.λπ

Επιλέξιμες δαπάνες για ιδιωτικές επενδύσεις Οι επιλέξιμες δαπάνες των ιδιωτικών επενδυτικών προτάσεων για όλες τις κατηγορίες υποδράσεων, εκτός των 19.2.1.1 και 1 9.2.1.2, και σύμφωνα με το χρησιμοποιούμενο κάθε φορά καθεστώς κρατικών ενισχύσεων, καθώς και τις προϋποθέσεις αυτού, δύναται να είναι:

1 Η αγορά, η κατασκευή ή βελτίωση ακινήτου

2  Η διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου προκειμένου να εξυπηρετούνται οι ανάγκες της μονάδας

3 Η αγορά, η μεταφορά και η εγκατάσταση εξοπλισμού, καθώς και ο εξοπλισμός εργαστηρίων στο βαθμό που εξυπηρετεί τη λειτουργία της μονάδας. Επίσης, ο εξοπλισμός παραγωγής ενέργειας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, εξοικονόμησης ύδατος και επεξεργασίας αποβλήτων, εφόσον αντιστοιχούν στη δυναμικότητα ή τις ανάγκες της μονάδας και δεν αποτελούν μεμονωμένη δαπάνη αλλά συμπληρωματική δαπάνη σε παραγωγικές επενδύσεις

4 Η αγορά καινούργιων οχημάτων

5 Η απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας, τα οποία είναι αναγνωρισμένα από διεθνή ή εθνικά πρότυπα

6 Δαπάνες εξοπλισμού επιχείρησης, όπως αγορά fax, τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών, λογισμικών, περιφερειακών μηχανημάτων και φωτοτυπικών

7 Δαπάνες συστημάτων ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστημάτων πυροσβεστικής προστασίας εγκαταστάσεων

8 Γενικές δαπάνες συνδεόμενες με τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό της μονάδας, όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για συμβουλές σχετικά με την περιβαλλοντική και την οικονομική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για μελέτες σκοπιμότητας. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 10% του συνολικού κόστους της πράξης

9 Δαπάνες, όπως απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία, σήμανση)

10 Δαπάνες προβολής, όπως ιστοσελίδα, έντυπα, διαφήμιση και συμμετοχή σε εκθέσεις και μέχρι το 10% του συνολικού κόστους της πράξης

11 Δαπάνες σύνδεσης με Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας, όπως ενδεικτικά ΔΕΗ, ύδρευση, αποχέτευση, τηλεφωνοδότηση κ.λπ

12 Ασφαλιστήριο συμβόλαιο κατά παντός κινδύνου, κατά τη διάρκεια των εργασιών της επένδυσης (υποχρεωτική ασφάλιση)

13 Αμοιβές προσωπικού, συμπεριλαμβανομένων των επιβαρύνσεων της κοινωνικής ασφάλισης, πληρωτέες από το δικαιούχο στο προσωπικό του, εφόσον αυτό προσελήφθη, για να εργασθεί αποκλειστικά για την υλοποίηση της επένδυσης και να απολυθεί με την ολοκλήρωσή του, σε περίπτωση αυτεπιστασίας.

Ειδικότερα:

1 Υποδράσεις 19.2.1.1 «Μεταφορά γνώσεων & ενημέρωσης στο γεωργικό και δασικό τομέα» και 19.2.1.2 «Μεταφορά γνώσεων & ενημέρωσης σε ΜΜΕ αγροτικών περιοχών»

Δικαιούχος μπορεί να είναι φορέας του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα και να έχει νομική υπόσταση, όπως και η ίδια η ΟΤΔ που προκηρύσσει την υποδράση. Πράξεις στο πλαίσιο των υποδράσεων αυτών αφορούν ενέργειες επαγγελματικής κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων. Η επαγγελματική κατάρτιση και οι ενέργειες απόκτησης δεξιοτήτων μπορούν να περιλαμβάνουν επίδειξη, επιμορφωτικά μαθήματα και εργαστήρια

Επιλέξιμες δαπάνες είναι αποκλειστικά:

► Δαπάνες διοργάνωσης και εκτέλεσης ενεργειών μεταφοράς γνώσεων, ενημέρωσης και επίδειξης

► Τα οδοιπορικά, οι δαπάνες διαμονής και οι ημερήσιες δαπάνες των συμμετεχόντων, καθώς και οι δαπάνες αντικατάστασης των γεωργών στην εκμετάλλευση

Οποιαδήποτε άλλη δαπάνη είναι μη επιλέξιμη. Σημειώνεται ότι το ύψος της ενίσχυσης κυμαίνεται από 60% έως 100%

2 Υποδράσεις 19.2.2.1 «Ενίσχυση επενδύσεων στη μεταποίηση, στην εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα γεωργικό προϊόν για την εξυπηρέτηση ειδικών στόχων της τοπικής στρατηγικής», 1 9.2.2.2 «Ενίσχυση επενδύσεων στη μεταποίηση, στην εμπορία και/ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα μη γεωργικό προϊόν», 19.2.3.1 «Οριζόντια εφαρμογή μεταποίησης, εμπορίας και/ή ανάπτυξης γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα γεωργικό προϊόν με σκοπό την εξυπηρέτηση των στόχων της τοπικής στρατηγικής» και 1 9.2.3.2 «Οριζόντια εφαρμογή μεταποίησης, εμπορίας και/ή ανάπτυξης γεωργικών προϊόντων, με αποτέλεσμα μη γεωργικό προϊόν».

Η επιχορήγηση μπορεί να φτάσει μέχρι και το 65% για τις υποδράσεις 19.2.2.1 και 19.2.2.2 και μέχρι 40% για τις 19.2.3.1 και 19.2.3.2.

Οι επιλέξιμες δαπάνες στο πλαίσιο των εν λόγω επενδυτικών προτάσεων είναι:

1 Δαπάνες που σχετίζονται με τη διαμόρφωση χώρων προβολής, δοκιμής των προϊόντων της επιχείρησης, καθώς και του αντίστοιχου εξοπλισμού (όπως εξοπλισμός αναπαραγωγής ήχου και εικόνας κ.λπ.) που απαιτείται σε περίπτωση που π επιχείρηση διατηρεί ή δημιουργεί χώρο επισκέψιμο για το κοινό και επιχειρηματίες

2 Εργασίες πρασίνου, δενδροφυτεύσεις, γκαζόν, καθώς και έργα διακόσμησης σε περίπτωση που η επιχείρηση διατηρεί ή δημιουργεί χώρο επισκέψιμο για το κοινό και επιχειρηματίες

3 Η αγορά συγκροτήματος ψυχρής έκθλιψης ελαιολάδου, μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ. Η δαπάνη αυτή αφορά αποκλειστικά ενεργούς ή επαγγελματίες αγρότες, μόνο για την ιδία παραγωγή τους και το τελικό προϊόν θα πρέπει να είναι τυποποιημένο σε συσκευασίες μέχρι πέντε (5) λίτρων

Δεν ενισχύεται η ίδρυση ελαιοτριβείων και σφαγείων σε όλη τπ χώρα, εκτός από την ΠΑΑ 2014-2020 Αγροτικός Τύπος ίδρυση σφαγείων σε νησιωτικές περιοχές και μέχρι 400 τόνους κρέατος /έτος

3 Υποδράση 1 9.2.6.2 «Επενδύσεις σε δασοκομικές τεχνολογίες και στην επεξεργασία, στην κινητοποίηση και τπν εμπορία δασικών προϊόντων»

Στο πλαίσιο αυτής της υποδράσης ενισχύονται επενδύσεις, οι οποίες αφορούν στην επεξεργασία, στη διακίνηση και την εμπορία δασικών προϊόντων, αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία τους. Στις επενδύσεις αυτές συγκαταλέγεται κάθε επένδυση που σχετίζεται με την ανάπτυξη και την οργάνωση της επεξεργασίας και της εμπορίας δασικών προϊόντων μέχρι το στάδιο της βιομηχανικής μεταποίησης. Μπορεί να περιλαμβάνουν επενδύσεις σε μηχανήματα και εξοπλισμό υλοτομίας, αποκλάδωσης, αποφλοίωσης, πελέκησης, σχίσης, κορμοτεμαχισμού, ξήρανσης και αποθήκευσης ξυλείας, συμπεριλαμβανομένης και της παραγωγής πρώτης ύλης/ υλικών για παραγωγή ενέργειας. Περιλαμβάνεται, επίσης, κάθε επένδυση που συνεισφέρει στη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης δασικών πόρων.

Δικαιούχοι μπορεί να είναι φυσικά πρόσωπα, νομικά πρόσωπα ιδιωτικού και δημόσιου δικαίου, διαχειριστές δασικής γης (δασοκτήμονες, δασοκαλλιεργητές, φυσικά ή νομικά πρόσωπα).

Το ποσοστό στήριξης κυμαίνεται από 40% έως 75%, ανάλογα με το είδος της δαπάνης και την κατηγορία του δικαιούχου.

4 Υποδράσεις 19.2.2.3 «Επενδύσεις για την ίδρυση/δημιουργία μη γεωργικών δραστηριοτήτων» και 19.2.3.3 «Οριζόντια εφαρμογή επενδύσεων για την ίδρυση/ δημιουργία μη γεωργικών δραστηριοτήτων»

Η υποδράση 19.2.2.3 αφορά στην ίδρυση επιχειρήσεων:

► Στον τομέα του τουρισμού, όπως μικρής δυναμικότητας υποδομών διανυκτέρευσης, χώρων εστίασης και αναψυχής, γραφείων προώθησης αγροτικού τουρισμού, επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών για την εξυπηρέτηση του τουρισμού (εναλλακτικές μορφές τουρισμού, ειδικές μορφές τουρισμού), χώροι αθλοπαιδιών, χώροι γευσιγνωσίας κ.λπ

► Του δευτερογενούς τομέα, όπως επιχειρήσεις εμπορίας και μεταποίησης προς μπ γεωργικά προϊόντα (μπ τρόφιμα) που σχετίζονται με οικοτεχνία, τοπικά προϊόντα, μικρές δημιουργικές βιοτεχνίες (όπως κατασκευή προϊόντων κλωστοϋφαντουργικής, ένδυσης, από δέρμα – ξύλο – φελλό και καλαθοποιίας, παραγωγή σαπουνιών, κεραμικών, επίπλων, κοσμημάτων, παιχνίδια) ν) κ.λπ

► Του τριτογενούς τομέα, εκτός του τουριστικού κλάδου επιχειρήσεων, όπως παροχής επιστημονικών, τεχνικών, κοινωνικών υπηρεσιών, λιανεμπορίου που εξυπηρετούν την τουριστική ανάπτυξη και την ποιότητα ζωής των κατοίκων, όπως (ενδεικτικά) επαγγελματικά εργαστήρια χωρίς άδεια λειτουργίας κ.λπ

Οι επενδύσεις ίων δύο υποδράσεων, οι οποίες ενισχύονται, θα πρέπει να συνάδουν με τη μορφή των τουριστικών καταλυμάτων και λοιπών εγκαταστάσεων τουρισμού.

Το ποσοστό στήριξης αγγίζει έως και το 65% των επιλέξιμων δαπανών.

5 Υποδράσεις 19.2.2.4 «Επενδύσεις για την ανάπτυξη/εκσυγχρονισμό μη γεωργικών δραστηριοτήτων» και 1 9.2.3.4 «Οριζόντια εφαρμογή επενδύσεων για τπν ανάπτυξη/ εκσυγχρονισμό μπ γεωργικών δραστηριοτήτων»

Δικαιούχοι των υποδράσεων μπορεί να είναι φυσικά και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αγροτικών περιοχών και επαγγελματίες αγρότες

Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και οι δαπάνες για απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τπ διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος (συσκευασία, σήμανση)

Το ύψος της ενίσχυσης μπορεί να φτάσει μέχρι και το 65% για την υποδράση στο 19.2.2.4 και το 55% για το 19.2.3.4

6Υποδράσεις 19.2.2.6 «Ενίσχυση επενδύσεων οικοτεχνίας και πολυλειτουργικών αγροκτημάτων με σκοπό την εξυπηρέτηση ειδικών στόχων της τοπικής στρατηγικής» και 19.2.3.6 «Οριζόντια εφαρμογή ενίσχυσης επενδύσεων οικοτεχνίας και πολυλειτουργικών αγροκτημάτων»

Σημειώνεται ότι τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα συνδέουν την πρωτογενή παραγωγή, τπ μεταποίηση και την παροχή υπηρεσιών και πρόκειται, κυρίως, για οικογενειακές αγροτικές επιχειρήσεις που διαθέτουν καλλιεργήσιμη έκταση, φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και χώρο εστίασης ή παρέχουν δυνατότητες εκπαίδευσης και παρακολούθησης της διαδικασίας παραγωγής ή της οικοτεχνικής μεταποίησης. Παράλληλα, θα πρέπει να έχουν ελάχιστη έκταση 5 στρεμμάτων, εκ των οποίων τουλάχιστον το 40% θα πρέπει να καλλιεργείται ή να χρησιμοποιείται για κτηνοτροφική δραστηριότητα. Σε κάθε πολυλειτουργικό αγρόκτημα επιτρέπονται η λειτουργία και π εκμετάλλευση αγροτουριστικής μονάδας έως 10 δωματίων, μέγιστης δυναμικότητας 40 κλινών.

Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν σε:

► Δαπάνες που σχετίζονται με τη διαμόρφωση χώρων προβολής, δοκιμής των προϊόντων της επιχείρησης σε περίπτωση που π επιχείρηση διατηρεί ή δημιουργεί χώρο επισκέψιμο για το κοινό και επιχειρηματίες

► Η αγορά συγκροτήματος ψυχρής έκθλιψης ελαιολάδου μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ

Η δαπάνη αυτή αφορά στην ιδία παραγωγή και το τελικό προϊόν θα πρέπει να είναι τυποποιημένο σε συσκευασίες μέχρι πέντε λίτρα

► Δαπάνες ειδικού εξοπλισμού για εξυπηρέτηση τουριστικών δραστηριοτήτων, όπως αγορά αλόγων για δραστηριότητες περιήγησης, αγορά οχημάτων μεταφοράς πελατών για τις επιχειρήσεις εναλλακτικού/θεματικού τουρισμού και εφόσον τεκμηριώνεται πλήρως η αναγκαιότητά τους και μέχρι το ποσό των 30.000 ευρώ

► Έργα πρασίνου, καθώς και έργα διακόσμησης

► Εξοπλισμός αναψυχής πελατών (όπως εξοπλισμός αναπαραγωγής ήχου και εικόνας)

Το ποσοστό ενίσχυσης ανέρχεται έως 65%.

7 Δράση 19.2.7 «Συνεργασία μεταξύ διαφορετικών παραγόντων» (υποδράσεις: 19.2.7.1, 19.7.2, 19.7.3, 19.7.4, 19.7.5, 19.7.6, 19.7.7, 19.7.8).

Η δράση αφορά συνεργατικά σχήματα φορέων, τα οποία θα απαρτίζονται από τουλάχιστον δύο ενδιαφερομένους φορείς (όπως γεωργούς, ερευνητές, πανεπιστήμια, συμβούλους, επιχειρήσεις ή άλλους φορείς, όπως περιβαλλοντικές οργανώσεις και ΜΚΟ) και θα διαθέτουν εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας (σύμφωνο συνεργασίας). Στα σχήματα αυτά θα προσδιορίζεται ο επικεφαλής εταίρος (συντονιστής φορέας) του συνεργατικού σχήματος. Το συνεργατικό σχήμα θα μπορεί, είτε να έχει νομική υπόσταση – Νομικό Πρόσωπο είτε να καθορίζονται η μορφή και π λειτουργία του σε ένα συμφωνητικό σύμπραξης/συνεργασίας, μεταξύ Φυσικών ή Νομικών Προσώπων, που θα αναφέρει ρητώς και σαφώς τον καταμερισμό των ευθυνών και των υποχρεώσεων μεταξύ των μελών του συνεργατικού σχήματος. Σε περίπτωση συμφωνητικού σύμπραξης/συνεργασίας, ο ένας εκ των συνεργαζόμενων μελών ορίζεται από τους ενδιαφερομένους ως κοινός εκπρόσωπος (συντονιστής φορέας). Η υποδράση 19.2.7.3 αφορά αποκλειστικά μη γεωργούς σε αντίθεση με τη 19.2.7.7 που απευθύνεται αποκλειστικά σε γεωργούς και μεταποιητές

Σε ό,τι αφορά τις επιλέξιμες δαπάνες επιδοτούνται:

1 Δαπάνες για μελέτες – επιχειρηματικά σχέδια

2 Δαπάνες για την εξεύρεση των εταίρων προκειμένου να καθορίσουν το επιχειρηματικό τους σχέδιο

3 Λειτουργικές δαπάνες που προκύπτουν από την οργάνωση της μορφής συνεργασίας, το συντονισμό της και την προετοιμασία του επιχειρηματικού σχεδίου (αμοιβές ήδη απασχολούμενου και νέου προσωπικού, αναλώσιμα υλικά, έξοδα μετακίνησης)

4 Το κόστος χρήσης μηχανημάτων, εδαφών και λοιπών παγίων που διαθέτουν είτε οι παραγωγοί είτε τα ερευνητικά κέντρα για την ανάπτυξη – πιλοτική δοκιμή των αποτελεσμάτων της πράξης

5 Ανθρωποημέρες προσωπικού (δύναται να συμπεριλαμβάνει εργασία ερευνητή για την προσαρμογή ή τη δοκιμή της εφαρμογής), αλλά και των παραγωγών και άλλων φορέων που σχετίζονται με την πιλοτική λειτουργία και τις λοιπές δραστηριότητες που αφορούν στην υλοποίηση του έργου/επιχειρηματικού σχεδίου

6 Δαπάνες προώθησης των αποτελεσμάτων του επιχειρηματικού σχεδίου (όπως δημιουργία ιστοσελίδας, φυλλαδίων, διοργάνωση ημερίδων, έξοδα μετακίνησης, κόστος μεταφράσεων)

7 Απόκτηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας

8 Δημιουργία κοινών εργαστηρίων ποιοτικού ελέγχου των προϊόντων ή των πρώτων υλών, εξοπλισμός εξασφάλισης ποιότητας

9 Δαπάνες σύστασης και οργάνωσης φορέα (μελέτη σκοπιμότητας, νομικά και λοιπά έξοδα, λογότυπο, αγορά επίπλων και εξοπλισμού γραφείου, εξοπλισμός για εκθέσεις κ.λπ)

10 Η ένταση της ενίσχυσης μπορεί να φτάσει έως και το 65% των επιλέξιμων δαπανών.

Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ